Tam Quốc Diễn Nghĩa là một trong số hiếm hoi những bộ tiểu thuyết dài, hoàn chỉnh, viết về đề tài chiến tranh mà thành công có thể đánh giá là trọn vẹn, với những nhân vật của các phe phái đối chọi nhau, của các phía thù địch nhau, tất cả đều được khắc họa đầy đủ, cụ thể, kỹ lưỡng.
Những cái tên riêng như Trương Phi, Tào Tháo, Khổng Minh, Lưu Bị, Điêu Thuyền... đã trở thành tên chung chỉ những tính cách người đời tương đồng với khí chất các nhân vật đó. Nhiều nhân vật trong Tam Quốc Diễn Nghĩa còn được dân gian phong "thánh" để tôn thờ và khấn nguyện.
"Trường Giang cuồn cuộn chảy về đông
Sóng vùi dập hết anh hùng
Được, thua, phải, trái, thoắt thành không
Non xanh nguyên vẻ cũ
Mấy độ bóng tà hồng!
Bạn đầu bạc ngư tiều trên bãi
Đã quen nhìn thu nguyệt xuân phong
Một bầu rượu vui vẻ tương phùng.
Xưa nay bao nhiêu việc
Phó mặc nói cười suông"



Tam Quốc Diễn Nghĩa là một trong số hiếm hoi những bộ tiểu thuyết dài, hoàn chỉnh, viết về đề tài chiến tranh, mô tả các nhân vật của các phe phái đối chọi với nhau một cách đầy đủ, cụ thể và kỹ lưỡng.
Những nhân vật nổi tiếng trong Tam Quốc Diễn Nghĩa gồm Trương Phi, Tào Tháo, Khổng Minh, Lưu Bị, Điêu Thuyền,... Các nhân vật này đã trở thành biểu tượng cho những tính cách người đời tương đồng với khí chất của họ.
Nhiều nhân vật trong Tam Quốc Diễn Nghĩa được dân gian phong "thánh" để tôn thờ và khấn nguyện do tính cách, khí chất tiêu biểu và ảnh hưởng lớn của họ trong truyện và văn hóa dân gian.
Tam Quốc Diễn Nghĩa không chỉ là tác phẩm lịch sử mà còn là đại diện cho thể loại tiểu thuyết chiến tranh trọn vẹn với bao tâm huyết trong việc xây dựng nhân vật và truyền tải tinh thần lịch sử.